NHỮNG KIẾN THỨC CẦN BIẾT VỀ GDP (P2)

1. GDP bình quân đầu người:

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người là một chỉ tiêu kinh tế quan trọng, phản ánh mức độ phát triển kinh tế và mức sống của người dân trong một quốc gia. Các nhà kinh tế sử dụng GDP bình quân đầu người để xác định mức độ thịnh vượng của các quốc gia dựa trên tốc độ tăng trưởng kinh tế của họ. GDP bình quân đầu người được tính bằng cách chia GDP của một quốc gia cho dân số của quốc gia đó.

Thông thường, các quốc gia nhỏ giàu có và phát triển tốt lại có GDP bình quân đầu người cao hơn, điều này cho thấy các quốc gia này thịnh vượng, có nền kinh tế mạnh và đang phát triển. Điều này cũng chỉ ra rằng quốc gia này là một nơi tốt để sinh sống cho người dân vì nhu cầu của họ được đáp ứng khi tổng của cải được chia cho một nhóm dân số nhỏ hơn. Đây là lý do tại sao quốc gia có dân số nhỏ hơn thường có GDP bình quân đầu người cao hơn so với các quốc gia có dân số đông.

Hạn chế:

• Phân phối thu nhập: GDP bình quân đầu người không phản ánh sự phân phối thu nhập trong một quốc gia. Một quốc gia có GDP bình quân đầu người cao có thể có mức độ bất bình đẳng thu nhập cao.
• Chất lượng cuộc sống: GDP bình quân đầu người không phản ánh chất lượng cuộc sống, bao gồm các yếu tố như giáo dục, y tế, môi trường và an ninh.

Ví dụ: Giả sử có hai quốc gia A và B, mỗi quốc gia có GDP và dân số như sau:

• Quốc gia A: GDP = 500 tỷ USD, Dân số = 100 triệu người
• Quốc gia B: GDP = 800 tỷ USD, Dân số = 200 triệu người

Áp dụng công thức vào ví dụ trên:

GDP bình quân đầu người của quốc gia A = (500  tỷ USD/100 triệu người) = 5.000 USD/người

GDP bình quân đầu người của quốc gia B = (800  tỷ USD/200 triệu người) = 4.000 USD/người

Như vậy, dù GDP của quốc gia B cao hơn so với quốc gia A, nhưng nếu tính theo GDP bình quân đầu người, ta thấy rằng mỗi người dân ở quốc gia A có mức sống cao hơn so với mỗi người dân ở quốc gia B.

2. GDP danh nghĩa (Nominal GDP)

GDP danh nghĩa (Nominal Gross Domestic Product) là một chỉ số quan trọng để đánh giá kích thước và sức mạnh của một nền kinh tế. Đây là một khái niệm cơ bản được sử dụng để đo lường giá trị tất cả các hàng hóa và dịch vụ cuối cùng sản xuất trong một quốc gia trong một năm, được tính bằng giá thị trường hiện tại của chúng tại thời điểm đo lường.

GDP danh nghĩa so sánh hiệu quả kinh tế của các quốc gia khác nhau hoặc đo lường sự tăng trưởng của nền kinh tế theo thời gian. GDP danh nghĩa thường được tính bằng tiền tệ của một quốc gia.

Một lợi thế của GDP danh nghĩa là nó cung cấp thước đo đơn giản về quy mô của nền kinh tế trong một năm nhất định. Nó cho phép so sánh dễ dàng giữa các quốc gia hoặc khu vực, phản ánh giá thực tế của hàng hóa và dịch vụ trong khu vực đó.

Tuy nhiên, GDP danh nghĩa có thể bị ảnh hưởng bởi lạm phát. Nếu giá hàng hóa hoặc dịch vụ tăng, GDP danh nghĩa sẽ tăng ngay cả khi nền kinh tế không tăng trưởng. Nó có thể dẫn đến sự đánh giá quá cao về tăng trưởng kinh tế. Để giải thích điều này, các nhà kinh tế thường sử dụng GDP thực tế, được điều chỉnh theo lạm phát, như một thước đo chính xác hơn về tăng trưởng kinh tế.

Ngoài ra, biến động tiền tệ cũng có thể ảnh hưởng đến biến động tiền tệ danh nghĩa của GDP. Nếu giá trị đồng tiền của một quốc gia tăng lên, GDP danh nghĩa sẽ tăng, ngay cả khi sản lượng kinh tế của quốc gia đó không tăng thực sự.

3. GDP thực tế (Real GDP)

GDP thực tế (Real GDP) đo lường sản lượng kinh tế của một quốc gia có điều chỉnh theo lạm phát hoặc giảm giá cả. Nó đại diện cho tổng giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất bên trong một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định, đã loại bỏ ảnh hưởng của lạm phát.

Để tính GDP thực, các nhà kinh tế sử dụng chỉ số giá, chẳng hạn như Chỉ số giá tiêu dùng (CPI), để loại bỏ ảnh hưởng của lạm phát lên GDP danh nghĩa. Điều này dẫn đến thước đo sản lượng kinh tế phản ánh những thay đổi về số lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất thay vì giá cả.

Một ưu điểm khác của GDP thực tế là nó cho phép chúng ta đo lường sự thay đổi trong mức độ sống của người dân một cách chính xác hơn. Bằng cách loại bỏ tác động của lạm phát, chúng ta có thể đánh giá được liệu mức tăng trưởng GDP có ảnh hưởng tích cực đến mức sống của người dân hay không.

Tuy nhiên, GDP thực tế cũng có những hạn chế. Nó có thể không nắm bắt được đầy đủ các hoạt động kinh tế, chẳng hạn như giá trị của công việc không được trả lương hoặc các hoạt động phi thị trường. Ngoài ra, GDP thực tế có thể không phản ánh những thay đổi về chất lượng hàng hóa và dịch vụ theo thời gian.

*Sự khác biệt giữa GDP danh nghĩa và GDP thực*

Tổng sản phẩm quốc nội danh nghĩa (GDP) và GDP thực tế đều định lượng tổng giá trị của tất cả hàng hóa được sản xuất tại một quốc gia trong một năm. Tuy nhiên, GDP thực tế được điều chỉnh theo lạm phát, trong khi GDP danh nghĩa thì không. Do đó, GDP thực hầu như luôn thấp hơn một chút so với con số danh nghĩa tương đương. Trong hầu hết các trường hợp, GDP thực tế và GDP thực tế bình quân đầu người cho thấy bức tranh chính xác hơn về hiệu quả hoạt động kinh tế của một quốc gia vì nó có thể dễ dàng so sánh hơn với các số liệu trong quá khứ. Vì vậy, chúng ta có thể suy luận liệu một quốc gia thực sự tốt hơn hay xấu đi qua từng năm.

GDP danh nghĩa khác với GDP thực tế, trong đó GDP thực tế đo lường sản lượng kinh tế bằng cách sử dụng đồng đô la được điều chỉnh theo lạm phát. Ví dụ, GDP danh nghĩa của một quốc gia tăng 2,0% trong năm gần đây nhất, nhưng tỷ lệ lạm phát 1,2% dẫn đến con số tăng trưởng GDP thực tế chỉ là 0,8%. Do đó, GDP thực tế cung cấp cái nhìn chính xác hơn về tốc độ tăng trưởng của một quốc gia.

GDP danh nghĩa thường được sử dụng để so sánh quốc tế, phản ánh giá trị thị trường hiện tại của hàng hóa và dịch vụ. Tuy nhiên, GDP thực tế là thước đo chính xác hơn về sản lượng kinh tế của một quốc gia vì nó tính đến tác động của lạm phát đối với nền kinh tế.

4. GDP xanh (Green GDP)

GDP xanh là một chỉ số về tăng trưởng kinh tế có tính đến các yếu tố môi trường cùng với GDP tiêu chuẩn của một quốc gia. GDP xanh tính đến tổn thất và chi phí đa dạng sinh học do biến đổi khí hậu. Các chỉ số vật lý như “carbon dioxide mỗi năm hoặc “lượng rác thải bình quân đầu người” có thể được tổng hợp thành các chỉ số như “Chỉ số phát triển bền vững”

GDP xanh, còn được gọi là "GDP được điều chỉnh theo môi trường", là thước đo tăng trưởng kinh tế có tính đến tác động môi trường của hoạt động kinh tế. Các thước đo GDP truyền thống chỉ xem xét giá trị tiền tệ của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong biên giới của một quốc gia nhưng không tính đến các tác động tiêu cực của ô nhiễm, cạn kiệt tài nguyên và các thiệt hại môi trường khác do hoạt động kinh tế gây ra. Tuy nhiên, GDP xanh cố gắng điều chỉnh GDP truyền thống bằng cách trừ đi các chi phí liên quan đến suy thoái môi trường, chẳng hạn như chi phí ô nhiễm, phát thải carbon và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên. Sự điều chỉnh này cung cấp một bức tranh chính xác hơn về tăng trưởng kinh tế của một quốc gia, phản ánh chi phí thực tế của hoạt động kinh tế đối với môi trường.

GDP xanh xem xét các chi phí về môi trường và xã hội liên quan trong tính toán phát triển kinh tế, được đưa ra bởi:

GDP xanh = GDP – Chi phí môi trường – Chi phí xã hội

Trong phần này, chúng ta đã tìm hiểu về sự đa dạng của các loại GDP, bao gồm GDP Nominal, GDP bình quân đầu người, GDP Thực, GDP Xanh. Ở phần tiếp theo chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu về GDP theo sức mua tương đương (PPP), GNP, GNI và những yếu tố ảnh hưởng đến GDP.

Ngoài ra, nếu bạn là một nhà đầu tư mới cần tìm hiểu về cách đầu tư chứng khoán, hãy truy cập ngay website “MASTER ACADEMY - HỌC CÙNG MAS, TRỞ THÀNH MASTER” để tham gia các khóa học từ cơ bản đến nâng cao nhằm nâng cao kiến thức đầu tư và kinh nghiệm thực tế từ các chuyên gia của CTCK Mirae Asset.”

Để mở tài khoản chứng khoán, truy cập: MỞ TÀI KHOẢN GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN TẠI MIRAE ASSET ONLINE

Chúc bạn thành công!